بررسی روش‌های مقابله با خشکسالی توسّط کشاورزان (مطالعه موردی: شهرستان شیروان استان خراسان شمالی)

Authors

  • احمد عابدی سروستانی دانشیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • خلیل قربانی دانشیار هواشناسی کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
  • گوهر خاکسار مقدم دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد ترویج کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
Abstract:

شناخت روش­های کشاورزی سازگار با خشکسالی در ایران مهم است. کشاورزان نیز از راهکارهای مختلفی برای مقابله با پدیده خشکسالی استفاده می­کنند. پژوهش حاضر، به روش پیمایش و با هدف شناسایی این راهکارها و ارتباط آن با ویژگی­های فردی و شغلی کشاورزان انجام پذیرفت. جمعیّت مورد مطالعه شامل کشاورزان شهرستان شیروان در استان خراسان شمالی بودند که با روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی، تعداد 350 نفر از آنان مورد بررسی قرار گرفتند. اطّلاعات با پرسش­نامة محقّق ­ساخته جمع‌آوری شد که روایی محتوایی آن از سوی متخصّصان و پایایی آن با روش کودر-ریچاردسون برابر 72/0 مورد تأیید قرار گرفت. نتایج تحلیل توصیفی نشان داد اولویّت اوّل راهکارهای مقابله با خشکسالی مربوط به «راهکارهای اصلاح زمین» و اولویّت آخر، مربوط به «راهکارهای ذخیره­ای» است؛ همچنین، «استفاده از لوله برای انتقال آب کشاورزی» و «همکاری در ایجاد و توسعة شبکه ­های آبیاری و آب‌رسانی محلّی» و «ذخیرة باران با ایجاد سطوح آبگیر باران»، جزو سه توصیة مهم برای مقابله با خشکسالی بوده است. در میان راهکارهای نه­گانة مورد بررسی، استفاده از لوله برای انتقال آب کشاورزی، همکاری در ایجاد و توسعة شبکه­ های آبیاری و آب‌رسانی محلّی، پوشش‌دادن سطح مخازن آب برای کاهش تبخیر، کم­کردن روش آبیاری غرقابی، مسطّح­کردن زمین­های کشاورزی، استفاده از تجارب و اطّلاعات افراد محلیبرای مقابله با خشکسالی، حذف گیاهان در طول مسیر کانال آبیاری، ایجاد شغل و منبع کسب درآمد دیگر برای کاهش فشار خشکسالی و رعایت قوانین محلّی در بهره­برداری از منابع آب، جزو اولویّت­های اوّل بوده­اند. نتایج آزمون همبستگی نشان داد سن و سابقة کار کشاورزان با استفادة آنان از راهکارهای مقابله با خشکسالی ارتباط معنی­داری ندارد، امّا افزایش میزان ملاقات با مروّج و همچنین سطح تحصیلات، باافزایش استفادة کشاورزان از راهکارهای مقابله با خشکسالیهمراه است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی روش های مقابله با خشکسالی در بین کشاورزان: مورد مطالعه شهرستان شیروان استان خراسان شمالی

کشور ایران در منطقه خشک دنیا واقع شده است. معمولاً بخش کشاورزی بیشترین تأثیر را از خشکسالی می پذیرد. کشاورزان از راهکارهای مختلفی برای مقابله با پدیده خشکسالی استفاده می نمایند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی این راهکارها و ارتباط آن با ویژگی های فردی، اجتماعی و اقتصادی کشاورزان انجام پذیرفت. جمعیت مورد مطالعه شامل کشاورزان شهرستان شیروان در استان خراسان شمالی بودند که به روش تحقیق پیمایشی تعداد 350 ...

full text

بررسی و تحلیل میزان به کارگیری عملیات مقابله با خشکسالی توسط کشاورزان شهرستان طارم علیا

تحقیق حاضر با هدف بررسی و تحلیل میزان به‌کارگیری عملیات مقابله با خشکسالی در زمان وقوع آن توسط کشاورزان شهرستان طارم علیا واقع در استان زنجان انجام گرفت. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی است و جامعة آماری آن را تمام کشاورزان شهرستان طارم علیا تشکیل می‌دهند. نمونه‌گیری نیز به روش تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انجام گرفت و به‌منظور سنجش میزان پایایی ابزار تحقیق از آمارة آلفای کرونباخ استفاده شد...

full text

نگرش نسبت به آب در بین زنان روستایی: مورد مطالعه شهرستان شیروان استان خراسان شمالی

آب یکی از مهم­ترین منابع طبیعی موجود در زمین است که ضمن محدود بودن، نقش موثری در توسعه پایدار جوامع دارد. رفتار مصرفی مردم نسبت به آب به نگرش و میزان آگاهی آنان نسبت به مسایل مربوط به آب بستگی دارد. تحقیق حاضر به مطالعه­ عوامل موثر بر نگرش زنان روستایی نسبت به آب پرداخته است. روش تحقیق مورد استفاده از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات میدانی است و با روش تحقیق توصیفی و با فن پیمایش انجا...

full text

ادراک کشاورزان نسبت به پیامدهای خشکسالی با رویکرد پدیدارشناسی مطالعه موردی (استان خراسان جنوبی)

نخستین گام به‌منظور مقابله مناسب با خشکسالی و پیامدهای آن، شناخت و درک دقیق این پدیده و تأثیرات ناشی از آن در ابعاد مختلف است تا بتوان بر اساس آن، راهبردها و راهکارهای اثربخشی را در این زمینه تدوین کرد و به کار گرفت. با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر باهدف بررسی ادراک کشاورزان نسبت به پیامدهای خشکسالی در استان خراسان جنوبی صورت پذیرفت؛ جامعه آماری این تحقیق، روستاییان خراسان جنوبی به‌عنوان سوم...

full text

بررسی راهبردهای مقابله روانی کشاورزان استان فارس هنگام خشکسالی

مقدمه:  روش‌ها: نمونه آماری مورد مطالعه 360 کشاورز بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب گردید و در مجموع 6 شهرستان این استان را پوشش داد. در این مطالعه برای ارزیابی، ترکیبی از دو روش نظری و میدانی به‌کار گرفته شده است. یافته‌ها: از (30/3، 67/2، 53/2، 06/2، 83/1، 59/1، 51/1، 99/). نتیجه‌گیری دستاوردهای این پژوهش نشان داد که به هنگام وقوع خشکسالی، از دید کشاورزان منابعی که دچار ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 28

pages  13- 31

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023